Спецыфіка рэалізацыі мастацка-філасофскага сэнсу ў “Скарбах жыцця” М. Гарэцкага

Abstract

У артикуле разглядаецца спецыфіка рэалізацыі мастацка-філасофскага сэнсу ў “Скарбах жыцця” М. Гарэцкага. Па-першае, гэта спецыфіка заключаецца ў тым, што пісьменнік раскрыў трагедыю лёсу галоўнага героя на аснове такога прынцыпу гра-тэскавага рэалізму, як “снижение” героя (па Бахціну). У форме гратэску, праз “снижение” М. Гарэцкі спецыяльна паказвае ў вобразе самае нізкае, абвяшчае свайго героя блазенным. Садзейнічаюць гэтаму партрэтныя характарыстыкі героя, адлюстра-ванне месцаў пражывання і знаходжання блазеннага, адносіны да героя з боку іншых людзей, таемных сіл. 3 багатым унутраным светам герой аказаўся непатрэбны грамадству - раўнадушным істотам, налпам, і таму ён носіць маску блазеннага. У артикуле даследуюцца вартасці такога стану - блазенства - і раскрываецца праблема адзіноты героя, які вымушаны блазнаваць. Адной з характерных рыс твора, пабудаванага на гратэскавым прынцыпе, з’яўляецца смех. У “Скарбах жыцця” гэты смех набывае выразныя абрысы іранічнага, экзістэнцыйнага, на што ўпершыню звяртае ўвагу М. Мушынскі. Па-другое, М. Гарэцю выявіўжудасную алагічную рэчаіснасць савецкай эпохі ў гратэскавых формах праз супастаўленні і супрацьпастаўленні дэталяў-сімвалаў, якія акцэнтуюць увагу на найбольш значных момантах твора, што ў агульнай плыні сэнсаўтварэння спрыяе спасціжэнню сэнсу існавання чалавека ва ўмовах тыраніі.